айд
121джэманщарыкъ — (джэманщарыкъыр, джэманщарыкъхэр) лошадь сказочной породы Пшысэмэ ахэт шы лъэпкъ цIэрыIу Садэлъэхъунти, джэманщарыкъыр Iэгъуадж, садэджэгунти чырышхъо чатэр згомылъ (Айд.) …
122әбі-тәбі — 1. (Талд., Ақсу; Жамб., Жам.) жуан да емес, жіңішке де емес, орташа [нәрсе]. Үйге салатын ағашты ә б і т ә б і болса, матша дейміз (Жамб., Жам.). Қай дүниеде тұрғаны белгісіз, ә б і т ә б і алакүлік халде... селк етіп бойын жинап алды (Д. Досж.,… …
123әйдік — 1 (Ақт.: Ырғ., Қараб.; Рес., Орын.; Қ орда: Қарм., Арал, Сыр.; Қост.: Об., Жанг., Фед.; Жезқ., Ұлы.; Көкш., Чкал.; Қарақ., Тақт.) үлкен, зор. Қопаның ішінде бір ә й д і к өгіз жүр (Ақт., Ырғ.). Ол да бір ә й д і к ақын екен (Рес., Орын.). Ол ә й… …
124әкендоз — (Өзб., Ташк.) күл алғыш. Апам ә к е н д о з б е н пештің күлін алып, от жағуға кірісті (Ташк., Аққ.). [Тәжік, өзбек тілдерінде какандоз күл алғыш (Т. Айд., Қаз. тіл. лекс. ерек., 108)]. қ. әкондүз …
125әпше — 1. (Шымк.,Өзб., Ташк.) әпке. 2. (Өзб., Ташк.) ана. «Ә п ш е атауы көрші отырған өзбек, қарақалпақ, қырғыз, түрікмен, тәжік тілдерінде кездеспейді. Апа + ача//ача тең мағыналы сөздердің бірігуінен қалыптасқан сияқты» (Т. Айд., Қаз. тіл. лекс. ерек …
126әске — (Өзб., Там.) асқабақ. Бұл ә с к ед е н жасаған ауқат (Өзб., Там.). Аскеді сөзінің қысқарған түрі (Т. Айд., КД, 101). қ. әскелді …
127әсте-әсте — (Өзб.: Ташк., Бұх.) жай, ақырын. Ә с т е ә с т е жақындап бардым. Мұсылманкершілік ә с т е ә ст е (Өзб., Ташк.). [Тәжіктің ауызекі тілінде аста, аста аста (Т. Айд., Линг. геог., 84)] …
128әуіт — 1. (Шымк.: Арыс, Сайр., Сарыағ.; Ақт., Ырғ.; Қ орда: Қарм., Шиелі, Сыр.; Жамб., Шу; Қарақ.; Өзб.: Бұх., Ташк.; ҚХР) тоспа, су қоймасы. Түлкібастың үстінде ә у і т қып қойған су бар (Шымк., Сайр.). 2. Қ орда., Арал; Ақт.: Қараб., Ырғ.; Жамб.,… …
